Wat vond ik alweer van de films die ik in 2009 zag op het IFFR?

​

​

 

35 RHUMS, Claire Denis, Frankrijk 2008, 100 min., Cinéart

​

Hoe is het toch mogelijk dat een film waarin eigenlijk nauwelijks wat gebeurt zo hartverscheurend mooi kan zijn. Al de eerste scène van de vader en de dochter samen in de keuken, zo liefdevol, dat ik een brok in de keel kreeg die niet meer verdween. Claire Denis overtreft zichzelf en dat wil toch wat zeggen, met meesterwerkjes op haar naam als J’AI PAS SOMMEIL en het hermetische L’INTRUS. Vader wordt gespeeld door Alex Descas, die in alle films van Denis speelt, de buurjongen is een andere vaste Denis-acteur Grégoire Colin (NÉNETTE ET BONI). Debuterende Mati Diop is geweldig als de dochter. En als altijd muziek van Tindersticks. Dit is volmaakte cinema.

*****  

 

​

À L’OUEST DE PLUTO, Henry Bernadet & Myriam Verreault, Canada 2009, 95 min.

​

Het begint hilarisch met pubers die spreekbeurten houden. Later wordt het allemaal een stuk serieuzer, vooral wanneer op een feestje bij een meisje thuis (ouders niet thuis) het huis zo goed als afgebroken wordt. De oudere broer van het meisje raakt helemaal buiten zinnen wanneer hij thuis komt en ook nog merkt dat de gezinsfoto van de schoorsteenmantel gehaald is en meegenomen. Heel naturel spel van de kids (volwassenen komen nauwelijks of niet voor). Het viel me nu pas echt op wat een raar soort Frans die Canadezen praten, soms versta je er bijna niks van. Heel vermakelijk.

***  

 

​

L’ABSCENCE, Mama Keïta, Senegal 2009, 84 min.

​

Succesvol man keert van Frankrijk terug naar zijn geboortegrond in Senegal. Hij vindt een land in de greep van corruptie en merkt dat zijn jonge zus, die hij nog nooit gezien had, zich prostitueert. Qua looks, muziek, onderwerp en uitwerking sprekend een Amerikaanse blaxploitation uit de jaren zeventig. En ja, natuurlijk komt ook in het stabiele en welvarende Senegal corruptie, misdaad en prostitutie voor. Het echte thema is echter dat de intellectuele elite uit Afrika verdwijnt en bij terugkomst onwillig is om te participeren in de samenleving en blijft hangen in afwijzing. Pas als het te laat is komt de broer in actie.

***  

 

​

AMONG THE CLOUDS (DAR MIANE ABRHA), Rouholla Hejazi, Iran 2008, 83 min.

​

Malek is een jongeman verdient zijn geld met het dragen van bagage van de Iraanse grenspost naar de Iraakse en vice versa. Wanneer hij de bloedmooie Iraakse Noura tegenkomt wordt hij op slag verliefd. Noura maakt gebruik van Maleks naïviteit om haar plannetjes uit te voeren, zoals het smokkelen van mensen. Dan verdwijnt Noura en Marek gaat op zoek naar haar in Irak. Prachtig verhaal over onschuld en het verliezen ervan.

***½  

 

AUTUMN (SONBAHAR), Özcan Alper, Turkije 2008, 106 min.

​

Man keert na jaren gevangenisstraf vanwege socialistische opvattingen terug naar zijn geboortegrond, aan de Zwarte Zee vlakbij Georgië. Hij is ernstig ziek. Hij trekt weer in bij zijn moeder en zoekt contact met een oude vriend. Hij ontmoet een Georgisch hoertje. In een overweldigend mooi landschap kabbelt de film en het leven wat voort. Kon er net mijn aandacht bijhouden.

*½  

 

​

BEAUTIFUL CRAZY (LUAN QING CHUN), Lee Chi-Yuarn, Taiwan 2008, 98 min.

​

Een film die zo vol zit en zo chaotisch verteld wordt dat je hem eigenlijk twee keer moet zien om hem te doorgronden. Overvol filmisch prachtige ideeën, sterke emotionele scènes, prachtig camerawerk. Poëtisch, fragmentarisch, doet een beetje denken aan de eerste films van Wong Kar-wai. Zo jammer dat de film digitaal is opgenomen, zo vreselijk zonde…

***½  

 

BIRDWATCHERS (LA TERRA DEGLI UOMINI ROSSI), Marco Bechis, Italië/ Brazilië 2008, 108 min., Cinemien

​

Een groepje Indianen is het ledig leven in het reservaat zat, waar ze als attractie, in hun blootje met vervaarlijk uitziende oorlogskleuren en pijl en boog, aan de oevers van de Amazone de toeristen de stuipen op het lijf mogen jagen. Daarna trekken ze hun jeans en T-shirts weer aan en worden uitbetaald. Ze zijn ontheemd, hun leefgebied, ooit oerwoud, is nu een gigantisch lege vlakte, akkerland. Na de zoveelste zelfmoord van een jongere trekken ze weg, naar hun voorouderlijk gebied, dat nu bezit is van een boer. Het conflict dat daardoor ontstaat wordt snel grimmiger en een confrontatie kan niet uitblijven. Heel sterke film, met echte Indianen, zoals de programmagids aangeeft, die min of meer zichzelf spelen, wat de kracht van de film alleen maar versterkt.

****  

 

​

BOOGIE, Radu Muntean, Roemenië 2008, 98 min.

​

Man is met zwangere vrouw en zoontje op vakantie aan de Roemeense kust. Hij komt oude vrienden tegen en besluit, na een ruzie met zijn vrouw, door te zakken met hen. Gewone film over gewone mensen die gewone dingen meemaken. Niet echt bijzonder en met veel verhaallijnen die niet afgemaakt worden, maar toch innemend en boeiend, vooral omdat het allemaal mensen met een goed hart zijn.

**½  

 

BLUE FILM NO ONNA, Mukai Tan, Japan 1969, 78 min.

​

Hier ligt een taak voor de televisie: uizenden deze film vanwege hernieuwde actualiteitswaarde. Een man gaat door een beurskrach failliet en laat grote schulden achter. De schuldeiser eist zijn vrouw op, en geeft haar aan zijn achterlijke en agressieve zoon. Bij een vluchtpoging sterft ze. Als de vader zelfmoord pleegt is het aan de dochter om hen te wreken. Ze werkt een chantageplan uit. De vader verdient de prijs voor slechtste acteerprestatie op dit festival (misschien wel aller tijden, daar kon zelfs Ed Wood niet tegenop): wanneer hij dood neervalt doet hij dat zo beroerd dat de hele zaal in een deuk ligt. Het is absoluut een slechte film, maar er valt visueel ook veel te beleven, zoals de projectie van filmbeelden op naakte vrouwenlichamen.

*½  

 

​

THE CHASER (CHUGYEOGJA), Na Hong-Jin, Zuid-Korea 2008, 123 min., Cinéart

​

De pooier Jun-Ho wordt ermee geconfronteerd dat steeds vaker een van zijn meisjes verdwijnt. Hij ontdekt dat het bij steeds dezelfde klant gebeurt en vermoedt dat de meisjes worden doorverkocht. Hij gaat op zoek. Wij weten wel beter: er is een seriemoordenaar aan het werk. En wanneer het schattige en vroegwijze kleine dochtertje van het laatste verdwenen verdwenen (en nog levende) hoertje gekoppeld wordt aan een onwillige Jun-Ho verdenk ik de regisseur er ernstig van op onze sentimenten te willen spelen. Maar dan is hij Koreaan genoeg om het hoertje eerst te laten ontsnappen om haar vervolgens alsnog te laten afslachten. Wist niet dat je met 5 liter bloed een hele kamer van een kleurtje kunt voorzien. Super gewelddadige thriller die echter genekt wordt door een op essentiële momenten gebrek aan logica in het script.

**  

 

​

DELTA, Kornél Mundruczó, Hongarije 2008, 92 min., Filmmuseum

​

Man keert na lang terug naar zijn geboortegrond. Met deze zin kunnen opvallend veel films beginnen die dit jaar op het IFFR draaien. In DELTA is de geboortegrond het Hongaarse platteland. Het is mijn eerste film van het festival en het had niet met mooiere beelden kunnen beginnen. Een groot meer, de camera voor op de boeg van een boot, aan de horizon de dichterbij komende kust met lichten. De man besluit hier zijn eigen onderkomen te bouwen, zijn zus trekt bij hem in, en dat pikken de plattelanders niet. Sterke grimmige film die het verhaal met beelden vertelt. Hoe mooier het landschap hoe achterlijker het volk?

***½  

 

​

ELDORADO, Bouli Lanners, België 2008, 85 min., Filmmuseum

​

Lanners speelt zelf de hoofdrol van sukkelaar Yvan, die thuiskomt en een inbreker onder zijn bed vindt, die er niet onderuit wil komen. Dat is het begin van een absurde onderkoelde en erg grappige roadmovie door een leeg Waals landschap met bizarre ontmoetingen.

***½  

 

​

ÉLÈVE LIBRE, Joachim Lafosse, België 2008, 105 min., Cinéart

​

Behoorlijk teleurstellende film van de regisseur die ons eerder verblijdde (kan dat woord wel gebruikt worden bij zulke beklemmende films?) met FOLIE PRIVÉE en NUE-PROPRIÉTÉ. Het gaat niet zo goed met Jonas: hij blijft weer zitten en moet dus van school, met tennissen is hij te verkrampt en bij zijn eerste vriendinnetje komt hij te snel klaar. Vrienden van zijn moeder besluiten hem een handje te helpen, om het staatsexamen te halen, maar ook met actieve sekslessen. Dat levert enkele genante scènes op (hetgeen ook te merken is aan de reacties in de zaal). Ook nu is het thema van Lafosse weer de beklemmende banden die de omgeving aan iemand oplegt, maar hij illustreert dit nu op een manier die niet alleen ongemakkelijke cinema oplevert, maar vooral doet terugverlangen naar de ongecompliceerde en frivole SCHULMÄDCHEN REPORT serie (was Eltern nicht erfahren dürfen, of Reifeprüfung vor dem Abitur) uit de jaren zeventig.

**  

 

​

FLASHBACKS OF A FOOL, Baillie Walsh, Verenigd Koninkrijk 2008, 114 min., Disney

​

De dans van het meisje op If There Is Something van Roxy Musics geniale 1e lp behoort tot de absolute hoogtepunten van het festival dit jaar. Niet alleen vanwege de keuze van de song, maar ook omdat deze sleutelscène de film op een hoger niveau tilt. Is het tot dan een mooie, sfeervolle en goed geacteerde mainstreamfilm, na deze scène duikt de film emotioneel de diepte in en laat je achter met een enorme brok in de keel, na de hartverscheurende kerkhofscène.

Shake your hair girl with your ponytail

Takes me right back (when you were young)
Throw your precious gifts into the air

Watch them fall down (when you were young)
Lift up your feet and put them on the ground

You used to walk upon (when you were young)

****  

 

​

FRANÇAISE, Souad El-Bouhati, Frankrijk/ Marokko 2008, 84 min.

​

Als ze tien is gaat ze met haar familie terug naar Marokko. Acht jaar later: een ambitieuze, intelligente jonge vrouw die zich nog altijd Frans voelt en coûte que coûte na haar examen terug wil naar Frankrijk om een toekomst op te bouwen. Haar vader legt haar geen strobreed in de weg, maar haar moeder is fel tegen. Zelfbewust als ze is rebelleert ze en gooit de kont tegen de krib. Mooie kleine film over het zich tussen twee culturen bevinden. Met Hafsia Herzi, die eenzelfde soort personage neerzet als ze eerder deed in LA GRAINE ET LE MULET. En daar kun je toch niks op tegen hebben.

***  

 

GOMORRA, Matteo Garrone, Italië 2008, 135 min., Cinemien

​

Hoe het dagelijkse leven in een arme buurt in Napels bepaald wordt door de aanwezigheid van de Camorra. Geen godfathers in beeld, nauwelijks maffiosi, maar gewone mensen die lijden onder het geweld en wier leven hopeloos verstrengeld is met deze plaatselijke maffia. De film is zo levensecht dat verschillende acteurs inmiddels al door de politie zijn opgepakt vanwege maffiapraktijken, en de schrijver van het boek waarop de film gebaseerd is politiebescherming krijgt. De mozaïekopbouw geeft echter weinig aanknopingspunten voor de kijker om echt met het verhaal mee te gaan en een band op te bouwen met een van de personages.

***½  

 

​

GULABI TALKIES, Girish Kasaravalli, India 2008, 122 min.

​

Ergens op een eiland voor de Indiase westkust woont een islamitische vroedvrouw midden tussen voornamelijk hindoes. Wanneer ze na een bevalling een tv krijgt, heeft dat enorme positieve gevolgen voor haar sociale status. Zelfs haar man, die een stukje verderop woont met zijn tweede vrouw en kind, gaat haar weer bezoeken. Intussen lopen de spanningen op tussen moslims en hindoes. Soms kom je toevallig in een film terecht, omdat er op dat moment niks draait wat je wil zien maar je ook geen zin hebt om maar wat rond te hangen. Het was de eerste avondvoorstelling, en toch zaten we maar met 5 mensen te kijken. Na afloop zat ik er nog met 1 ander. Maar zo slecht was de film helemaal niet.

**  

 

​

HELEN, Christine Molloy & Joe Lawlor (Desperate Optimists), Engeland/ Ierland 2008, 79 min.

​

Fascinerende en beklemmende film, ingetogen, strak, over het meisje Helen dat in een politiereconstructie een verdwenen klasgenootje speelt. Langzaam dringen we door in het tragische verleden van Helen. Op een gegeven moment krijgt ze inzage in haar dossier, inzage in haar eigen verleden. Wanneer het haar (en ons) teveel wordt zegt ze rustig: Can we stop now? En de film stopt.

****  

 

​

THE HUNGRY GHOSTS, Michael Imperioli, Verenigde Staten 2009, 105 min.

​

Verschillende levens worden gevolgd in New York, en eigenlijk is al in het begin duidelijk dat ze op een gegeven moment elkaars pad gaan kruisen. We volgen een radiopresentator, aan de drank en drugs, een vrouw die zich heeft vastgebeten in spiritualiteit maar haar plek in het leven niet meer kan vinden, een man die ontslagen wordt uit rehab, en zich vastbijt in de relatie die hij voor die tijd had. Verloren zielen in een vastgelopen leven, in een film waar tien jaar geleden Steve Buscemi in zou hebben meegespeeld. Ik kon me moeiteloos identificeren met de preoccupaties van alle drie (doorgaan met je vaste patroon totdat je van buitenaf gedwongen wordt eruit te breken; ergens goed in zijn en je erin verliezen en zo de werkelijkheid uitbannen; wanhopige romanticus), en werd bovendien meteen verliefd op Aunjanue Ellis (achtergrondafbeelding). Waarom heb ik deze actrice nog nooit gezien, terwijl ze toch al veertig is?

***½  

 

​

INVOLUNTARY (DE OFRIVILLIGA), Ruben Östlund, Zweden 2008, 98 min. Filmmuseum

​

Ulrich Seidl-light, of Roy Andersson zonder surrealisme en ietwat moralistisch. Een aaneenschakeling van pijnlijke situaties, meestal ontstaan uit naïviteit of goede bedoelingen. Het schuurt en schuurt, en we denken hierbij aan de talloze keren dat we onszelf in dergelijke situaties gemanoevreerd hebben. Gelukkig is ie vaak ook erg grappig.

***½  

 

​

J.C.V.D., Mabrouk El Mechri, België 2008, 93 min., Dutch Film Works

​

In een ononderbroken virtuoze take van een minuut of tien vermorzelt JCVD met rake karatetrappen een hele serie tegenstanders, en passant ontploffingen ontwijkend. Je kent dat wel. Tenslotte komt hij een huis binnen, dan valt achter hem de gevel om. Het moet opnieuw. Hier word ik echt te oud voor, verzucht JCVD. Maar wat dan? Stallone ging serieuze rollen spelen (COP LAND) en Schwarzenegger werd achtereenvolgens komediant (KINDERGARTEN COP) en politicus (en doet dat laatste opmerkelijk goed). Muscles from Brussels Jean-Claude van Damme speelt zichzelf en steekt de draak met zichzelf, zijn privéleven en de rollen die hij altijd gespeeld heeft. En hij doet dat op hoogst vermakelijke wijze. Ik had me geen betere laatste film van het festival kunnen toewensen.

***  

 

​

JERICHOW, Christian Petzold, Duitsland 2008, 93 min.

​

Variant op The Postman Always Rings Twice van James M Cain. Nu met Afghanistan-veteraan, Turkse snackbarhouder en ex-delinquente. Lag bij eerdere verfilmingen de sympathie bij Frank en Cora (hier heten ze Thomas en Laura), deze keer ligt ie helemaal bij de bedrogen man. Dat komt vooral doordat Benno Führmann zijn personage uit DER KRIEGER UND DIE KAISERIN herhaalt, en deze afstandelijkheid hier niet past, en Nina Hoss de sensuele uitstraling van Jessica Lange of Lana Turner mist. Terwijl Ali ondanks zijn fouten en tekortkomingen een aandoenlijk man blijkt. De film ontstijgt echter het niveau van een goed gemaakte Duitse tv-film niet.

**½  

 

​

THE KARAMAZOVS, Petr Zelenka, Tsjechië/ Polen 2008, 100 min.

​

Soms zou ik willen dat films altijd nagesynchroniseerd werden, want in deze film wordt zoveel gepraat dat je nauwelijks kans krijgt om de beelden te zien. Toneelversie van de Gebroeders Karamazov van Dostojevski wordt voorbereid in een zwaremetaalfabriek, met de arbeiders als toeschouwers. Dostojevski meets Brecht. Grappig, aangrijpend, spits en hij stelt alle Dostojevski-vragen. Voor wie de boeken te taai zijn.

***

 

​

LAILA’S BIRTHDAY, Rahid Masharawi, Palestina/ Nederland 2008, 71 min., Amstel Film

​

Kun je een komedie maken over een taxichauffeur die de hele dag gevolgd wordt bij zijn ritten door Gaza, terwijl hij ondertussen ook nog een cadeautje voor zijn jarige dochter moet kopen? Ja dus, bewijst Masharawi. De werkelijkheid van leven in Gaza wordt niet ontkend, integendeel, de taxichauffeur wordt er voortdurend mee geconfronteerd, en toch blijft het een luchtige, hartverwarmende komedie. Van films als deze kun je echt gelukkig worden.

****  

 

​

HET LAATSTE GESPREK, Noud Heerkens, Nederland 2009, 80 min., Filmmuseum

​

De idee is interessant en Johanna ter Steege blijft een Nederlandse topactrice, maar deze film is echt mislukt. De abstractie die wordt beoogd in de beelden van het voorbijrazende landschap cq wegdek mislukt vanwege de belabberde kwaliteit van het digitale gepruts. Nog erger is dat Ter Steege niet overtuigt in deze 80 minuten tour-de-force van alleen maar haar in beeld, pratend in haar mobieltje, omdat haar kant van de dialoog niet leeft. De andere kant, haar minnaar, horen we overigens niet. Niemand praat 80 minuten lang in grammaticaal correct Nederlands, zonder stopwoordjes, zonder versprekingen en gehaspel, in foutloze zinconstructies. Alle energie is blijkbaar gestoken in de techniek, met de 24 camera’s op de auto gemonteerd, en er bleef geen tijd en energie over voor spelregie en in de rol kruipen.

*½  

 

​

MAMAN EST CHEZ LE COIFFEUR, Léa Pool, Canada 2008, 97 min.

​

Prachtige sfeertekening van een Frans-Canadees gezin in ontbinding tijdens de zomervakantie ergens halverwege de jaren zestig. Wanneer mama ontdekt dat papa meer van de jongens houdt gaat ze er vandoor, papa achter latend met twee pubers en zoontje van een jaar of tien die niet helemaal in orde is. Dus telkens wanneer een volwassen iemand aan de deur komt die moeder moet hebben zeggen de kids: Ma is bij de kapper. Voornamelijk door de ogen van de puberdochter gezien, die in de tussentijd bevriend raakt met een oudere, stomme visvliegenmaker. Je snapt wel, dat kan uitlopen op hoogstdramatische en nare gebeurtenissen, maar dat gebeurt niet. Heerlijk. Alles wordt bijna terloops verteld, en treft precies de juiste toon.

***½  

 

​

THE MARKET – A TALE OF A TRADE, Ben Hopkins, Duitsland/ Engeland/ Turkije/ Kazachstan 2008, 94 min., BrunBro Films

​

Mihram moet een paar dingen doen om een goede echtgenoot te worden: stoppen met drinken, stoppen met gokken en veel geld verdienen met zijn handel zonder oneerlijk te worden. En dat valt allemaal niet mee. Wanneer een dokter hem vraagt om medicijnen te leveren waar een tekort aan is in Turkije, gaat hij de grens over, waar het nog wel te krijgen zou zijn. Maar de grens tussen ondernemerschap en zwarte handel is erg klein, merkt hij. Een leuke en intelligente film, die wel een paar mechanismen van marktwerking en menselijke psychologie blootlegt, zonder te vervallen in bloedserieuze bespiegelingen. Het blijft luchtig.

***  

 

​

MORPHIA, Alexei Balabanov, Rusland 2008, 102 min., Filmmuseum

​

In de periode tussen de februari- en oktoberrevolutie arriveert een jonge onervaren dokter ergens op het Russische platteland om een praktijk over te nemen. Nadat zijn eerste patiënt is overleden na een mislukte reanimatie en hij bovendien ziek wordt van de antityfusinjectie krijgt hij van de wondermooie verpleegster morfine. Dat is het begin van een verslaving die ten koste gaat van zijn patiënten en zelfs van alle gewonden in de hele regio tgv de Revolutie. Lijkt meer op OF FREAKS AND MEN dan op CARGO 200, maar ook nu weet Balabanov met bv een expliciet getoonde beenamputatie zijn eigen bekende toon te zetten.

***½  

 

​

LA MUJER SIN CABEZA, Lucrecia Martel, Argentinië 2008, 87 min.

​

Nadat ze op de weg iets of iemand heeft aangereden en is doorgereden raakt een vrouw van middelbare leeftijd het contact met haar omgeving kwijt: ze is er niet meer bij met haar hoofd. Eerst dacht ik dat de klap een hersenbeschadiging had veroorzaakt, maar steeds meer wordt duidelijk dat ze voortdurend met haar gedachte bij dat ongeluk is, en bij het leed dat ze mogelijk veroorzaakt heeft. Wij weten overigens vanaf het begin dat het een hond was. De film blijft heel dichtbij de vrouw: de camera houdt haar heel close in beeld in cinemascope (hetgeen vanuit mijn positie op de tweede rij van Cinerama 1 niet echt een genoegen was), maar toch blijft de film afstandelijk.

**½  

 

​

NATIVE DANCER (BAKSY), Guka Omarova, Kazachstan/ Rusland/ Frankrijk/ Duitsland 2008, 87 min., Hubert Bals Fonds

​

Tweede film (na SCHIZO) van de in Rotterdam wonende Omarova. Botsing tussen de traditionele manier van leven en het moderne leven. Een genezeres oefent haar magische praktijken uit op een stukje grond waar een snelle maffiose zakenman zijn zinnen op heeft gezet: prima stukje voor een tankstation en discotheek. De eigenaar van de grond zit er midden tussen: hij bevindt zich in de moderne maatschappij maar heeft respect voor de traditie. Ook de film zit er middenin: op het ene moment zit je naar een healing te kijken waarbij een vrouw zich baadt in bloed, het volgende momenten zit je middenin een nare ontvoeringszaak.

***½  

 

​

NEXT FLOOR, Denis Villeneuve, Canada 2008, 12 min.

​

Gezelschap zit in een verlaten fabriek chique te dineren, totdat de vloer onder hen wegzakt en ze op de eronder gelegen verdieping terechtkomen. De ober zegt “Next floor” en het bedienend personeel gaat een verdieping lager vrolijk door met serveren, en het gezelschap gaat vrolijk door met schaamteloos schransen. En zo blijft het verdieping voor verdieping doorgaan. Gezien de walgelijke, bijna pornografische gerechten van complete dieren moet het wel een pleidooi voor vegetarisme en gematigdheid zijn, en alleen al daarom verdient de film zijn sterren.

***  

 

​

NIGHTMARE DETECTIVE 2 (AKUMU TANTEI 2), Tsukamoto Shinya, Japan 2008, 102 min.

​

Als de film niet te lang geduurd had en probeert THE LORD OF THE RINGS de loef af te steken met het aantal eindes was dit een perfecte Japanse horror geweest, vergelijkbaar met RINGU of THE GRUDGE. Man kan in de terugkerende nachtmerries van anderen kruipen en zo deze tot een einde brengen. Maar hij heeft zelf ook last van nachtmerries, over zijn moeder, die zelfmoord pleegde uit angst voor zijn bovennatuurlijke krachten. Wanneer een schoolmeisje om hulp komt raken de nachtmerries verstrengeld. Erg eng, spannend, fantastische beelden. Van de maker van TETSUO, GEMINI, A SNAKE OF JUNE en VITAL.

***  

 

​

OH MY SOUL, Nicholas Monsour, Verenigde Staten 2009, 70 min.

​

Ik werd nogal op het verkeerde been gezet door de omschrijving: Abigail has lost her way. She lives temporarily with her aunt in multicultural downtown Chicago. She increasingly has problems with insomnia… Mede door al die reportages over de buurt waarin Obama opgegroeid is verwachtte ik geen Aziatisch meisje (dat voortdurend overal in slaap valt), maar een Afro-Amerikaanse (die nooit slaapt). Niet dat dat er verder toe doet, want dat zou de film ook niet gered hebben. De film kent 2 momenten. Het ene is wanneer bij een jongen bloed afgetapt wordt, hij het zich realiseert, roept “it’s my blood!”, het buisje bloed van de verpleegster afpakt en leegdrinkt. Het andere is wanneer de doodgewaande tante in de badkuip is overgoten met cement, maar nog blijkt te leven. Voor de rest slaapwandelt de film een beetje voort.

**  

 

​

POMEGRANATES AND MYRRH (AL MOR WA AL RUMMAN), Najwa Najjar, Palestina 2008, 95 min.

​

Pas getrouwd krijgen Zaid en Kamar al de nodige problemen: hun olijfboomgaard wordt geconfisceerd om plaats te bieden aan Israelische kolonisten. Kamar komt in de gevangenis, en Zaid moet haar aandacht verdelen tussen haar schoonfamilie, de gevangenis en haar passie voor dansen. Wrange maar toch evenwichtige film met een grandioze scène, wanneer de eigenaresse van een theehuis midden in Ramallah Israelische tot de tanden toe bewapende militairen met woorden te lijf gaat en hen totaal overbluft. Die eigenaresse wordt gespeeld door de alomtegenwoordige Hiam Abbas, ongetwijfeld de beste actrice van dit moment.

****  

 

​

RACHEL GETTING MARRIED, Jonathan Demme, Verenigde Staten 2008, 114 min., Sony

​

Anne Hathaway als onaangepaste zus Kym, die rechtstreeks vanuit rehab naar haar familie gaat om de trouwerij van haar zus bij te wonen. De film draait om Kym, en Kym zelf vindt dat het leven om haar draait, ook op de trouwerij van haar zus. En er zijn nogal wat pijnlijke en nare herinneringen die op tafel komen en schreeuwen om uitgepraat te worden. Maar het zijn wel allemaal mensen met een goed hart, ondanks hun tekortkomingen en (grote) fouten die ze gemaakt hebben. Over de hele linie wordt er fantastisch geacteerd. Op de bruiloft wordt fantastische live muziek gemaakt! Maar wat wil je als Ieren en Afro-Amerikanen zich verbinden.

****  

 

​

THE RAT HERB (A ERVA DO RATO), Julio Bressane, Brazilië 2008, 80 min.

​

Vaak ga ik op het IFFR de films van Bressane zien, ze zijn surrealistisch, vreemd en sensueel tot zelfs ronduit opwindend. Soms zijn ze goed, zoals vorig jaar CLEOPATRA, dit jaar is THE RAT HERB, weer met Alessandra Negrini, echter saai en vervelend, tenzij je botanist bent. Voor het vrouwelijk schoon zit je ook wel goed, want Negrini is een mooie vrouw, maar ja, je wilt toch iets meer bij een film.

*  

 

​

REY MUERTO, Lucrecia Martel, Argentinië 1996, 13 min.

​

Debuut van Martel over een vrouw die het zat is om door haar man mishandeld te worden en er met de kinderen vandoor gaat. Deze warmbloedige film met zwoele kleuren en stoffige zonovergoten landschappen die bol staat van uitgesproken emoties staat in schril contrast met de afstandelijke, onderhuidse, blauwe films als LA CIÉNAGA, LA NIÑA SANTA en LA MUJER SIN CABEZA waarmee ze de internationale aandacht trekt.

**½  

 

​

UNA SEMANA SOLOS, Celina Murga, Argentinië 2008, 110 min., Hubert Bals Fonds

​

Vervelende film over vervelende en verwende snotblagen in een door hekken afgesloten en met security beveiligde wijk in Argentinië. Doen Argentijnse tieners niet aan seks?

*½  

 

​

SERVICE (SERBIS), Brillante Mendoza, Filipijnen 2008, 94 min., Paradiso

​

Blijkbaar verstaan ze in Manilla iets anders onder de term service-bioscoop dan wij hier in Nederland. Ging erheen om ideeën op te doen voor ons eigen theater, maar dat lijkt achteraf niet zo’n goed plan. In een enorm, prachtig en doolhofachtig gebouw (trap op, trap af, hoek om, enz) woont de hele uitgebreide familie en alles loopt door elkaar: terwijl het zoontje door de gangen fietst, wordt ergens eten verkocht, gaan mensen naar de film en wordt ‘service’ van vleselijke aard verleend. Best vermakelijk.

**  

 

​

STILL WALKING (ARUITEMO ARUITEMO), Kore-Eda Hirokazu, Japan 2008, 114 min., Filmmuseum

​

Familie (vader, moeder, zon met vrouw en kind, dochter met man en 2 kinderen) komt elk jaar bij elkaar om de dood van de zoon te herdenken. Na het mislukte HANA komt Kore-Eda ijzersterk terug. Hij houdt de toon licht en voegt veel humor toe, maar brengt tegelijkertijd zeer serieuze kwesties op tafel.

****  

 

​

THE STRENGTH OF WATER, Armagan Ballantyne, Nieuwe Zeeland 2009, 86 min.

​

Met echte Maori’s, staat in het programmablad. Door een ongeluk is een jong meisje gestikt. Zij en haar tweelingbroer waren onafscheidelijk en hij kan haar dood niet accepteren. Sterker nog, ze blijft bij hem, alleen zichtbaar voor hem. Enorm sterk en aangrijpend rouwverwerkingsdrama (begint een genre op zich te worden), en en passant een portret van een kleine gemeenschap in the middle of nowhere.

****  

 

​

TELSTAR, Nick Moran, Verenigd Koninkrijk 2008, 114 min.

​

Biopic over de legendarische muziekproducer Joe Meek, een excentrieke man die in een bovenwoning een studio inricht en begin jaren zestig hits heeft met Telstar, Johnny Remember Me en Just Like Eddie. Artiesten als The Tornados, Screaming Lord Sutch en Heinz zijn nu vergeten maar genoemde hits zal menigeen nog steeds moeiteloos herkennen. Meek werkt met Gene Vincent in diens Engelse periode. Ritchie Blackmore begint zijn carrière in Meeks woonkamer. Maar hij werkte ook met Tom Jones en Petula Clark (niet in de film). Hij wees overigens samenwerking met beginnende artiesten als The Beatles, David Bowie en Rod Stewart af, omdat hij hen talentloos vond (zit ook niet in de film). Meek ging ten onder aan paranoia, drugs en homoseksualiteit, en pleegde zelfmoord op de dag dat acht jaar tevoren zijn grote held Buddy Holly verongelukt was. Al met al een vermakelijk stukje popgeschiedenis. Wanneer is Phil Spector aan de beurt?

**½  

 

​

TEZA, Haile Gerima, Ethiopië 2008, 140 min., Hubert Bals Fonds

​

Man keert na zijn studie in Duitsland terug naar zijn geboortegrond om zijn land te helpen opbouwen. Het regime van Haile Selassie is omvergeworpen en de marxist Mengistu is aan de macht in Ethiopië. Het zijn tijden van hoop en een zicht op vooruitgang. Maar al snel blijkt het nieuwe regime ook repressief en conservatief en dictatoriaal te zijn, en hij keert terug naar Duitsland. Maar daar is hij niet zozeer een kundig wetenschapper maar vooral een Afrikaan. De film geeft een goed inzicht in de moderne historie van Ethiopië, en is alleen daarom al interessant. Maar verder geeft de film ook nog een treffend beeld van de dilemma’s waarmee de hoofdpersoon geconfronteerd wordt, en waarmee veel Afrikaanse intellectuelen te maken krijgen. In thematiek het dia-positief van L’ABSCENCE.

Met echte Afrikanen, maar dat staat nu eens niet in de programmagids (zoals bij BIRDWATCHERS en STRENGHT OF WATER).

***½  

 

​

TONY MANERO, Pablo Larain, Chili 2008, 98 min., Hubert Bals Fonds

​

Luis is een man van middelbare leeftijd die alles op alles zet om de Tony Manero- lookalikewedstrijd te winnen. Tony Manero is het personage van John Travolta in SATURDAY NIGHT FEVER. Tegen de achtergrond van het Chili in de Pinochettijd ontwikkelt het verhaal zich. Luis is een onaangename en gewetenloze man die letterlijk over lijken gaat. De man die Luis speelt lijkt sprekend op Al Pacino, en het is ook wel een Pacino-rol. Compromisloze nare film over een compromisloze nare tijd. En tenslotte is ook SATURDAY NIGHT FEVER een behoorlijk deprimerende film. Wanneer in de bioscoop deze film vervangen blijkt door het vrolijke en escapistische GREASE loopt Luis walgend de zaal uit. “Maar het is dezelfde acteur,” roept de ouvreuse hem nog na. Tegen zoveel vermaak is Luis echter niet opgewassen, maar wij hebben middels een kort fragmentje wat hoognodige lucht gekregen.

**½  

 

​

TROUBLED WATER (DE USYNLIGE), Erik Poppe, Noorwegen/ Zweden 2008, 90 min.

​

Na een lange gevangenisstraf vanwege de moord op een kind begint jongeman (die altijd heeft volgehouden dat het een ongeluk was)  een nieuw leven als kerkorganist. Hij wordt verliefd op de dominee, en zij op hem. Ze heeft een zoon van de leeftijd van de dode jongen. De moeder van de dode jongen herkent hem. Halverwege schakelt de film over van het perspectief van de jongeman naar dat van de moeder, en zo leer je beider geworstel met het verleden kennen. Maar de film is volstrekt voorspelbaar, sentimenteel-dramatisch, zwemt in de clichés, en ontspoort naar het einde toe totaal, maar dan ook echt zo over the top dat je er onpasselijk van wordt en zelfs de meest fanatieke soapkijker zich achter de oren zal krabben en denkt ‘mag ’t misschien ’n kilootje minder?’ En dan daarbovenop nog die uiteindelijke bekentenis, bah, die maken de intenties van de maker zeer dubieus. Had dan het lef gehad om te volharden. Ondanks de goede acteerprestaties en de mooie dominee (wijs me zo’n dominee aan in Nederland en ik word meteen protestant en leer orgel spelen), en de te prijzen poging om beide kanten van het verhaal te laten zien, na de eerste helft een beproeving om uit te zitten. Tot mijn grote verbazing (maar niet heus) eindigde deze film als tweede in de publieksenquete.

**  

 

​

UNMADE BEDS, Alexis dos Santos, Verenigd Koninkrijk 2008, 93 min.

​

Spaanse jongeman is in Londen op zoek naar zijn vader, die hij niet kent. Hij komt in een kraakpand terecht en stort zich in het Londense randleven. Belgisch meisje woont ook in Londen, om haar gebroken hart te laten helen. Mooie levendige beat-cinema van de maker van GLUE, met onze eigen Michiel Huisman en met een prachtige Deborah François, die we al zagen in L’ENFANT en LA TOURNEUSE DE PAGES. En met muziek van oa Kimya Dawson (een soort CocoRosie-light), die ook op de JUNO-soundtrack te horen was.

***  

 

​

WENDY AND LUCY, Kelly Reichardt, Verenigde Staten 2008, 80 min.

​

Wendy is een meisje op weg naar een nieuw leven in Alaska. Ze strandt in Oregon omdat haar auto het begeeft. Tot overmaat van ramp raakt ze haar hond Lucy kwijt. Kleine film met een weergaloze Michelle Williams, die volstrekt overtuigend een kwetsbaar meisje speelt, alleen op de wereld. Maar gelukkig is er die vriendelijke oude beveiliger. Zeer ontroerend. Op de eerste dag van het festival kan ik al zeggen een van de absolute hoogtepunten van het jaar te hebben gezien.

****½  

 

​

THE WRONG ROSARY (UZAK IHTIMAL), Mahmut Fazil Coskun, Turkije 2009, 89 min.

 

De nieuwe muezzin van een moskee in Istanbul komt naast een katholieke non te wonen. Ze worden verliefd op elkaar, maar sociale, religieuze en vooral persoonlijke blokkades verhinderen dat ze dit zelfs maar naar elkaar uitspreken. Een prachtige scène verbeeldt de onlosmakelijke verwantschap tussen islam en christendom (hoezeer zovelen tegenwoordig anders mogen beweren): de muezzin verwisselt per ongeluk in de moskee zijn gebedssnoer met de rozenkrans van de non. Ze zijn immers vrijwel identiek. Rustig opgebouwde en vertelde, uiterst melancholische vertelling over onbereikbare liefde.

***½